Eleştirel düşüme, çeşitli entelektüel beceriler kullanarak performans ortaya koyma kapasitesi olarak tanımlanabilir. Genellikle bu, her şey üzerine eleştirel düşünme pratiği yeteneği, rasyonel olmak, tartışabilme ve tartışmayı amaçlamakla ilgilidir. İnsanın düşünme için öğrenmesi, bu yüzden, aklın çoklu işlemlerinin sistematik bir analizini yapması gerekir.Eleştirel düşünme akıllıca disipline edilmiş, düşünce ve davranış rehberi olarak, aktif bir şekilde ve ustalıkla kavramsallaştırma, uygulama, analiz etme, sentezleme ve/veya toplanmış ya da üretilmiş bilgileri değerlendirme, gözlem, deneyim, yorum akıl yürütme ya da iletişim kurma sürecidir. Eleştirel düşünmenin örnek teşkil eden yapısı içerisinde, o, şu konuları aşan: “açıklık, doğruluk, duyarlılık, tutarlılık, uygunluk, sesli kanıt, iyi fikirler, derinlik, genişlik ve adillik” evrensel akılcı değerlere dayandırılmıştır. O, bu durumların incelenmesini ya da bütün akılcı düşüncelerde gizli olan düşünce unsurlarını gerektirir. Bu unsurlar şunlardır: amaç, problem ya da tartışılan soru, varsayımlar, içerik, deneysel bilgi; sonuca akılcı önderlik, gizil anlamlar ve sonuçlar farklı itirazlar ve referans çerçevesi.
Robert H. Ennis (2002) bize bir eleştirel düşünürün iyi bir portresini çiziyor. O:
- Açık fikirli ve alternatifleri önemser;
- bilgili olmaya çalışır;
- kaynakların güvenilirliğini iyi değerlendirir;
- sonuçları, sebepleri ve varsayımları tanımlar;
- bir tartışmanın niteliğini, onun sebeplerinin kabul edilebilirliğini, varsayımlarını ve kanıtlarını iyi değerlendirir.
- akılcı bir durumu savunur ve geliştirir;
uygun, aydınlatıcı sorular sorar; - mantıklı hipotezler kurar;
- deneyleri iyi planlar;
- terimleri içeriğe uygun bir yol ile tanımlar;
- kesinleştiğinde sonuçları çıkarır, ama dikkatlice ve
neye inandığına ve ya da yaptığına karar verdiğinde bu listedeki maddelerin hepsini entegre eder.
